Situacións legais de desemprego son as causas polas que finaliza ou se suspende a relación laboral que non dependen da vontade da persoa traballadora.

Permiten ás persoas traballadoras acceder ás prestacións por desemprego, sempre que reúnan os requisitos esixidos.

A seguir enuméranse as situacións legais de desemprego.

• Despedimento.
• Finalización da relación de traballo por falecemento, xubilación ou incapacidade da empresaria ou empresario.
• Finalización do contrato por circunstancias da produción, do contrato formativo ou do contrato por substitución de persoa traballadora.
• Finalización da relación laboral por motivos inherentes á persoa traballadora no sector da construción.
• Cesamento por non superar o período de proba a instancia do empresario ou empresaria, sempre que a extinción da relación laboral anterior fose por situación legal de desemprego ou transcorrese tres meses desde a mesma.
• Finalización do período de actividade produtiva.
• Suspensión ou redución da xornada laboral por ERTE ou por resolución xudicial en procedemento concursal
• Finalización da relación administrativa temporal de persoal funcionario de emprego e persoal contratado administrativo.
• Cesamento como socia ou socio traballador dunha cooperativa en período de proba, expulsión improcedente, ou cesamento temporal ou definitivo na actividade da cooperativa por causas económicas, tecnolóxicas, organizativas, de produción ou por forza maior, finalización do vínculo societario de duración determinada.
• Extinción ou suspensión da relación de traballo por propia decisión da vítima de violencia de xénero ou sexual ao verse obrigada a abandonar o seu posto de traballo como consecuencia da este violencia.
• Decisión da persoa traballadora de finalizar a relación laboral por algunha das causas seguintes:
  • Modificación substancial  das condicións de traballo (horario, xornada, réxime de traballo a quendas, sistema de remuneración e contía salarial, funcións, cando excedan dos límites da mobilidade funcional).
  • Falta de pago ou atraso continuado do pago do salario, ou incumprimento grave das súas obrigas por parte do empresario.
  • Traslado do centro de traballo que esixa cambio de residencia.

• Extinción do contrato de traballo da persoa traballadora empregada do fogar por algunha das seguintes causas, sempre que estean xustificadas:
  a) Diminución dos ingresos da unidade familiar ou incremento dos seus gastos por circunstancia sobrevinda.

  b) Modificación substancial das necesidades da unidade familiar que xustifican que se prescinda da persoa traballadora do fogar.

  c) El comportamiento de la persona trabajadora que fundamente de manera razonable y proporcionada la pérdida de confianza de la persona empleadora.

Ademais existen outras circunstancias cualificadas como situacións legais de desemprego que non derivan da finalización ou suspensión dun contrato de traballo, son as seguintes:

• O retorno desde o estranxeiro dunha persoa traballadora española emigrante.
• A liberación dun centro penal ou de internamento por cumprimento de condena ou liberdade condicional.

• A declaración de plenamente capaz ou de incapacidade permanente parcial, como consecuencia dun expediente de revisión por melloría dunha situación de incapacidade nos graos de total, absoluta ou gran invalidez.